„W chrześcijaństwie Boże Narodzenie jest świętem, upamiętniającym przyjście na świat Jezusa z Nazaretu, obchodzonym 25 grudnia przez katolików oraz znaczną część protestantów, natomiast 7 stycznia – przez wyznawców prawosławia. Warto jednak pamiętać, że w różnych czasach i chrześcijańskich Kościołach Boże Narodzenie przypadało także w inne dni roku” – czytamy na portalu Ośrodka Archeologiczno-Numizmatycznego w Głogowie, gdzie przedstawiony też został „mało znany nurt drobnej plastyki figuralnej związany z naszym regionem”.
„Ceramiczne figurki przedstawiające Dzieciątko Jezus, a także Maryję trzymającą na rękach Syna należały do najczęściej wytwarzanych w XV wieku na terenie m.in. Niderlandów oraz północnej Nadrenii przez tzw. Bilderbäckerów, czyli rzemieślników zajmujących się produkcją glinianych figurek. Niewielkie statuetki wykonywane były z delikatnej glinki poprzez odciśnięcie w dwuczęściowych formach, a następnie wypalane w piecach. Za sprawą kontaktów kulturowych ich użytkowanie rozprzestrzeniło się w wielu regionach Europy, w tym na Śląsku, gdzie podjęto miejscową produkcję. Jednym z najlepiej zachowanych egzemplarzy jest zabytek z Głogowa, ukazujący ukoronowaną Madonnę w obficie udrapowanej szacie, trzymającej na rękach nagie Dzieciątko oraz owoc. Motyw ten miał znaczenie symboliczne, wskazując na Maryję jako nową Ewę oraz na Jezusa jako nowego Adama, który został zesłany by odkupić grzechy ludzkości. Głogowska „rzeźba” zasługuje na uwagę także z powodu dokładnego kontekstu odkrycia, co w przypadku omawianych wytworów jest rzadkością. Znaleziono ją w narożniku dna drewnianej studni i być może została umieszczona tam intencjonalnie lub zgubiona. Przyjmuje się bowiem, że ceramiczne figurki przedstawiające Jezusa, Maryję oraz świętych były oznaką domowej pobożności i traktowano je niemal jak przedmioty magiczne, mające chronić ich posiadaczy oraz domostwa. Warto nadmienić, że z niewielką figurką Madonny z Dzieciątkiem obrazowano już św. Jadwigę Śląską dzięki legendzie opisującej jej przywianie do takiego posążka, z którym ją pochowano”.
Miejsce odkrycia – parcela przy ul. Długiej w Głogowie, wymiary: szer. 3 cm, wys. 9,6 cm, datowanie: druga połowa XV w.
Źródło: Ośrodek Archeologiczno-Numizmatyczny w Głogowie/Fot. J.S.
