Usuwanie półwiekowego pomnika II Ludowego Armii Wojska Polskiego dobiega już końca. Wiadomo, że będzie to jedyna pamiątka minionej epoki, która zniknie ze złotoryjskiego krajobrazu w związku z tzw. ustawą dekomunizacyjną. Instytut Pamięci Narodowej zajął bowiem stanowisko w sprawie tablicy upamiętniającej setna rocznicę urodzin Władysława Spasowskiego, która znajduje się przy ul. Szkolnej.
Przypomnijmy, że zgodnie z zapisami ustawy z dnia 1 kwietnia 2016 r. o „zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki”, pomniki nie mogą upamiętniać osób, organizacji, wydarzeń lub dat symbolizujących komunizm lub inny ustrój totalitarny, ani w inny sposób takiego ustroju propagować. Również za podlegające usunięciu ustawodawca uznał pomniki odwołujące się do osób, organizacji, wydarzeń lub dat symbolizujących represyjny, autorytarny i niesuwerenny system władzy w Polsce w latach 1944–1989.
Jeszcze do niedawna w Złotoryi mówiono o trzech pomnikach, które mogłyby się wpisać w regulacje powyższej ustawy. Okazuje się jednak, że usunięty musi być tylko jeden z nich. To monument mieszczący się przy pl. Lotników Polskich, postawiony tam w 1968 roku na cześć żołnierzy„ II Armii Ludowego Wojska Polskiego”. Kilka dni temu miejscowy ratusz rozpoczął już jego rozbiórkę.
Dwa pozostałe mogą zostać na swoim miejscu. Mowa o pomniku ˝Ku czci poległych żołnierzy Armii Czerwonej˝ oraz o tablicy upamiętniającej polskiego pedagoga Władysława Spasowskiego, umieszczona na budynku Powiatowego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli przy ul. Szkolnej. Pierwszego z nich zapisy ustawy dekomunizacyjnej nie obowiązują, ponieważ stoi on w miejscu pochówku żołnierzy radzieckich.
Z kolei jeszcze wczoraj nie był o wiadomo, jaki los czeka drugą z opisywanych pamiątek.
– Otrzymaliśmy odpowiedź z Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, z której wynika, że nie mamy obowiązku usuwania tej tablicy. Władysław Spasowski nie znalazł się bowiem na liście osób propagujących komunizm lub totalitaryzm – informuje Jacek Grabowski, rzecznik prasowy Starostwa Powiatowego w Złotoryi, któremu podlega PODN, a tym samym tablica Spasowskiego.
Władysław Spasowski to urodzony w 1877 r. polski pedagog oraz filozof marksistowski okresu dwudziestolecia międzywojennego.
